της Αντας Σεϊμανίδη
Ιδιαίτερα θετικές είναι οι προοπτικές για την ξηραμένη ιλύ ως εναλλακτικό καύσιμο, λόγω κυρίως της ραγδαίας αυξανόμενης ζήτησης από τις τσιμεντοβιομηχανίες. Ήδη, το 100% της παραγόμενης ποσότητας, στη μονάδα θερμικής ξήρανσης ιλύος της ΕΥΔΑΠ στην Ψυττάλεια, αξιοποιείται θερμικά από την τσιμεντοβιομηχανία ως εναλλακτικό καύσιμο, καθώς έχει θερμογόνο δύναμη συγκρίσιμη με τον λιγνίτη και προσφέρει πολλαπλά οφέλη.
Οι τρέχουσες όμως εξελίξεις στο μέτωπο της ενεργειακής αξιοποίησης αποβλήτων, δημιουργούν επιπλέον προοπτικές για το συγκεκριμένο προϊόν.
Ειδικότερα: Οι τρεις τσιμεντοβιομηχανίες, ΤΙΤΑΝ, ΑΓΕΤ ΗΡΑΚΛΗΣ και ΧΑΛΥΨ, έχοντας ήδη κάνει σημαντικά βήματα στον τομέα υποκατάστασης των στερεών καυσίμων από εναλλακτικά καύσιμα, θέτουν ακόμα πιο φιλόδοξους στόχους για τα αμέσως επόμενα χρόνια.
Ένα από τα σημαντικά προβλήματα που αντιμετώπισαν και αντιμετωπίζουν, είναι και η περιορισμένη παραγωγή εναλλακτικών καυσίμων εντός της χώρας.
Η αποξηραμένη ιλύς αντιμετωπίζεται ως ένα αξιόπιστο «αντίδοτο» με τα παρακάτω οφέλη: ως εναλλακτικό καύσιμο δεν επιβαρύνεται με το κόστος δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου άνθρακα, ενώ η χρήση της ως ανανεώσιμη πηγή ενέργειας, περιορίζει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και εν γένει τα κόστη αγοράς δικαιωμάτων αέριων ρύπων.
Ποιοι είναι όμως οι φιλόδοξοι στόχοι των τριών τσιμεντοβιομηχανιών που αλλάζουν εντελώς τα δεδομένα και τις προοπτικές στον τομέα της παραγωγής εναλλακτικών καυσίμων;
Φιλόδοξοι στόχοι, νέες ανάγκες στην παραγωγή εναλλακτικών καυσίμων
Στην παρούσα φάση, το ποσοστό συν-επεξεργασίας αποβλήτων στην τσιμεντοβιομηχανία στην Ελλάδα είναι περίπου 36%. Συνεχίζει δηλαδή να υπολείπεται του 50%, που ήταν ο στόχος για το 2023 της Εθελοντικής Συμφωνίας Συνεργασίας μεταξύ της Ένωσης Τσιμεντοβιομηχανιών Ελλάδας και του ΥΠΕΝ. (Πηγές: Σύνδεσμος Βιομηχανιών και Επιχειρήσεων Ανακύκλωσης και Ενεργειακής Αξιοποίησης Αποβλήτων και ΥΠΕΝ) .
Από το 2020 όμως , όπου το ποσοστό υποκατάστασης ανερχόταν μόλις στο 7%,μέχρι σήμερα, η πρόοδος είναι μεγάλη: ΤΙΤΑΝ, ΑΓΕΤ ΗΡΑΚΛΗΣ και ΧΑΛΥΨ, παρουσιάζοντας πρόσφατα για πρώτη φορά δημόσια τα τρέχοντα στοιχεία υποκατάστασης των στερεών καυσίμων από εναλλακτικά καύσιμα στο πλαίσιο της ενεργειακής αξιοποίησης που υλοποιούν, εντυπωσίασαν: Στο 30% τα ποσοστά για την ΤΙΤΑΝ, στο 38% για την ΑΓΕΤ ΗΡΑΚΛΗΣ και άνω του 50% για την ΧΑΛΥΨ. Ακόμα πιο εντυπωσιακοί οι στόχοι των τριών εταιρειών για τα αμέσως επόμενα χρόνια, καθώς στοχεύουν σε θερμιδική υποκατάσταση σε ποσοστό που ξεπερνά ακόμα και το 60%.
Ο ΤΙΤΑΝ, που χρησιμοποιεί δευτερογενή καύσιμα από το 2001, υλοποιεί συστηματικές επενδύσεις αξιοποίησης δευτερογενών καυσίμων: Πρώτον, στην ΕΓ. Θεσσαλονίκης (Εγκατάσταση συστήματος τροφοδοσίας, σύνολο επένδυσης της τάξης των € 10 εκ., ολοκλήρωση το 2024, δυνατότητα υποκατάστασης > 75%) και δεύτερον, στο Εργοστάσιο Καμαρίου – Αναβάθμιση ΠΚ1, όπου, η επένδυση με προϋπολογισμό €25 εκ. θα ολοκληρωθεί εντός του 2023, αυξάνοντας σημαντικά τη δυνατότητα υποδοχής δευτερογενών καυσίμων και υποκατάστασης χρήσης ορυκτών καυσίμων που απαιτούνται για την λειτουργία των κλιβάνων.
Η ΑΓΕΤ ΗΡΑΚΛΗΣ, στο φιλόδοξο επενδυτικό πλάνο απανθρακοποίησης της παραγωγικής διαδικασίας του Ομίλου για το 2026, περιλαμβάνει ανάμεσα σε άλλα, θερμιδική υποκατάσταση των εργοστασίων σε ποσοστό 61,7%, έναντι του σημερινού 38,2%, με αξιοποίηση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας σε ποσοστό 34%, έναντι του σημερινού μηδενικού ποσοστού, αλλά και εντατική αξιοποίηση Αποβλήτων Κατεδαφίσεων Κατασκευών στο πλαίσιο της πρακτικής εφαρμογής του μοντέλου της κυκλικής οικονομίας στον κατασκευαστικό κλάδο.
Η ΗALYPS Βuilding Materials SA που κατά το 2022, πέτυχε ποσοστό υποκατάστασης άνω του 50%, σχεδιάζει στοχευμένες επενδύσεις σε εγκαταστάσεις της και κυρίως «έξυπνες» μετατροπές προσανατολισμένες στην κυκλική οικονομία, με εφαρμογή καινοτόμου πιλοτικού εξοπλισμού.
Δεδομένου ότι από τεχνικής πλευράς, η υποκατάσταση συμβατικών καυσίμων στην παραγωγή τσιμέντου με τη μέθοδο της συν-επεξεργασίας μπορεί να φτάσει και μέχρι το 90%,ανοίγεται πεδίο λαμπρό για τις ίδιες τις εταιρείες αλλά πρωτίστως για την ταυτόχρονη ανάκτηση ενέργειας και ανακύκλωση υλικών ως ουσιαστικής λύσης στη διαχείριση αποβλήτων.
Εν μέσω αυτών των εξελίξεων καθίσταται και η ΕΥΔΑΠ ως ένας ακόμα έμμεσα ωφελούμενος από αυτές τις εξελίξεις, λόγω του σημαντικού ρόλου της ξηραμένης ιλύος ως εναλλακτικού καυσίμου στην τσιμεντοβιομηχανία.
Τέσσερεις παράλληλες γραμμές ξήρανσης για την Μονάδα Θερμικής Ξήρανσης Ιλύος του ΚΕΛΨ
Καλό ερώτημα είναι ,αν και πώς σκοπεύει η εταιρεία να ανταποκριθεί σε αυτήν ην αυξανόμενη ζήτηση: Προς το παρόν η Μονάδα Θερμικής Ξήρανσης Ιλύος στο Κ.Ε.Λ.Ψ. (Κέντρο Επεξεργασίας Λυμάτων Ψυττάλειας), περιλαμβάνει τέσσερεις (4) παράλληλες γραμμές ξήρανσης με περιστρεφόμενα τύμπανα, συνολικής ονομαστικής δυναμικότητας εξάτμισης 4×8,625 tn H2O/h, ήτοι συνολικής δυναμικότητας εξάτμισης 34,50 tn H2O/h. Στη Μονάδα Θερμικής Ξήρανσης Ιλύος του Κ.Ε.Λ.Ψ. επεξεργάζονται οι αφυδατωμένες ιλύες από το Κ.Ε.Λ.Ψ. και από τα Κ.Ε.Λ. Θριασίου και Μεταμόρφωσης. Από τη Μονάδα Θερμικής Ξήρανσης Ιλύος του Κ.Ε.Λ.Ψ. παράγεται η ξηραμένη ιλύς, η οποία αξιοποιείται 100% ως εναλλακτικό καύσιμο στη τσιμεντοβιομηχανία. Υπενθυμίζεται ότι το ΚΕΛΨ είναι η κύρια μονάδα επεξεργασίας λυμάτων στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας, με μέση παροχή εισερχομένων λυμάτων της τάξης των 710.000 m3/d και ένα από τα μεγαλύτερα Κέντρα Επεξεργασίας Λυμάτων στην Ευρώπη και διεθνώς
Συμβολή στην κυκλική οικονομία
Σε κάθε περίπτωση, όπως επεσήμανε πρόσφατα ο γενικός διευθυντής Αποχέτευσης της ΕΥΔΑΠ Κωνσταντίνος Βουγιουκλάκης στο συνέδριο Ενεργειακή Αξιοποίηση Απορριμμάτων-Βιομάζα της Α Εnergy, με χορηγό επικοινωνίας το περιοδικό WATER &WASTE, η συμβολή της παραγόμενης ξηραμένης ιλύος στην κυκλική οικονομία και στην πράσινη ενέργεια, είναι σημαντική .Εξίσου σημαντική είναι και η συνεισφορά της στην αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, αφού: Συμβάλλει στην προώθηση χρήσης αποβλήτων ως δευτερογενή καύσιμα στην βιομηχανία, στη Βιομηχανική Συμβίωση (αξιοποίηση βιομηχανικών παραπροϊόντων), στις συνεχείς επενδύσεις για την μείωση των ενεργειακών αναγκών, στην περαιτέρω αξιοποίηση βιοαερίου μέσω σύγχρονων τεχνολογιών. Και στο τέλος της ημέρας; Υπάρχει εγγυημένος στόχος για μείωση κατά 35% της ανάγκης αγοράς ενέργειας, στο δεύτερο τρίμηνο του 2025!