Ο ΔΒΚ, δημοφιλής νησιωτικός προορισμός, έχει έκταση 193,1τ.μ. και πληθυσμό 17.455 μόνιμους κατοίκους (απογραφή 2021). Παράγονται ετησίως 10-14 χιλ τόνοι ΑΣΑ (Αστικών Στερεών Αποβλήτων). Ο κλάδος του τουρισμού εκτιμάται ότι συνεισφέρει κατά 40%-45% στη συνολική παραγωγή ΑΣΑ .
Το καινοτόμο κοινωνικό φαινόμενο Πράσινες Γωνίες στην Κέρκυρα πρωτοεμφανίζεται τον Μάρτιο’2018, αποκλειστικά από εθελοντικές πρωτοβουλίες, μέσα στο απόγειο της κρίσης στη διαχείριση αποβλήτων. Τον πρώτο χρόνο λειτουργίας τους, συλλέχθηκαν 1000 τόνοι υψηλής καθαρότητας ανακυκλώσιμων, που αντιστοιχεί στο 30% της ποσότητας που ανέκτησε ο τότε ενιαίος δήμος με όλο το μηχανισμό και την υλικοτεχνική του υποδομή.
Ο ΔΒΚ αγκαλιάζει το φαινόμενο, το εντάσσει στον στρατηγικό σχεδιασμό. Από μόλις 6 το 2019 , σήμερα λειτουργούν 160+1 πράσινες γωνίες των τεσσάρων ρευμάτων και άνω, καλύπτοντας όλες τις κοινότητες του δήμου (94 στις κοινότητες, 13 σε δομές, 24 σε ξενοδοχεία, 29 σε σχολεία). Το προσεχές διάστημα θα προστεθούν στο δίκτυο άλλες 40. Η αποκομιδή ανακυκλώσιμων γίνεται με ειδικά απορριμματοφόρα του δήμου, για χαρτί , πλαστικά και γυαλί, με προορισμό το ΚΔΑΥ Κέρκυρας.
Αποτελέσματα εφαρμογής του μοντέλου πράσινων γωνιών ανακύκλωσης :
- Ο ΔΒΚ επενδύει στη χωριστή συλλογή. Εντός δύο ετών, με ελάχιστους πόρους, από 0% το 2019, πετυχαίνει καθαρή ανακύκλωση 4,8% το 2020, 10,3% το 2021, από τις καλύτερες επιδόσεις πανελλαδικώς. Να σημειωθεί ότι οι ελληνικοί δήμοι στη συντριπτική τους πλειοψηφία κινούνται στην περιοχή του 5% , δουλεύοντας με το σύστημα του μπλε κάδου και μάλιστα με ανοιχτό καπάκι. Το 2022 η μεγάλη αύξηση +31,3% της παραγωγής σύμμεικτων αντισταθμίζει την αύξηση +38,6% στη συλλογή ανακυκλώσιμων, καταγράφοντας 10,9% ποσοστό ανακύκλωσης . Το σύνολο των παραγόμενων ΑΣΑ για το 2022 σημειώνει +32,1% σε σχέση με το 2021, και +29,3% σε σύγκριση με το 2019, που ήταν έτος ρεκόρ για τις αφίξεις τουριστών.
- Η παραγωγή αποβλήτων παρουσιάζει έντονη εποχικότητα. Κατά τη θερινή περίοδο οι παραγόμενες ποσότητες ΑΣΑ τριπλασιάζονται και τετραπλασιάζονται.
- Δεδομένου ότι η καθαρότητα των προδιαλεγμένων υλικών υπερβαίνει το 99%, καθώς το υπόλειμμα διαλογής τους σε χωριστή παρτίδα είναι μέχρι 1% σύμφωνα με βεβαίωση ΚΔΑΥ Κέρκυρας, ενώ σε όλα τα ΚΔΑΥ πανελλαδικώς ξεπερνά το 50% (55%-65% σε ΚΔΑΥ Κέρκυρας), το καθαρό ποσοστό ανακύκλωσης για το 2022 διαμορφώνεται σε 10,8%
- Η συλλογή ανακυκλώσιμων του δήμου το 2021 (864 τόνοι) σε σύγκριση με 2020 (342 τόνοι) σημειώνει αύξηση +152,7% (+169,8% εάν συμπεριληφθεί και η ΚοινΣΕπ).
- Το 2022 ο ΔΒΚ στη συλλογή ανακυκλώσιμων επιτυγχάνει
α)+47% (1.271 τόνοι)
β)+38,6% συνολικά μαζί με ΚοινΣΕπ (1.486 τόνοι),
γ)+94,5% στη συλλογή πλαστικών (226 τόνοι) λόγω επέκτασης δικτύου πράσινων γωνιών , και +77,6% συνολικά μαζί με ΚοινΣΕπ (279 τόνοι)
δ)+74,2% στη συλλογή γυαλιού (543 τόνοι).
- Σύνθεση συλλογής ανακυκλώσιμων ανά υλικό για το 2022: χαρτί 37,4%, πλαστικά 18,8%, μέταλλα 6,5%, γυαλί 36,5%, ρούχα και λοιπά ΣΕΔ (ΑΦΗΣ, μελανοταινίες , τηγανέλαια κλπ) 0,8%.
- Όσον αφορά τη σύνθεση συλλογής ανά τύπο πλαστικού, σημαντικό εύρημα είναι ότι το PET αποτελεί το 64,4%, ένδειξη της μεγάλης εξάρτησης της Κέρκυρας από την κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού ως αποτέλεσμα της κακής ποιότητας του νερού από το δίκτυο.
- Κάλυψη εθνικών στόχων ανακύκλωσης ΕΣΔΑ 2025 : α) σε χαρτί: κάλυψη κατά 36% β) σε πλαστικά: 32% γ) σε μέταλλα: 32% δ) σε γυαλί : 206% (υπερκάλυψη στόχου λόγω εφαρμογής συλλογής πόρτα-πόρτα, ένδειξη των εξαιρετικών αποτελεσμάτων σε πολύ σύντομο χρόνο που μπορεί να δώσει η συγκεκριμένη μέθοδος) ε) οργανικά 0%, καθώς ακόμη δεν έχει ξεκινήσει η χωριστή συλλογή βιοαποβλήτων. Δεν υπάρχει μονάδα επεξεργασίας βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ), και στο επόμενο διάστημα ο δήμος σχεδιάζει να αναπτυχθεί η οικιακή-συνοικιακή κομποστοποίηση στ) λοιπά : 0%
- ΔΒΚ : Βασικοί Δείκτες Διαχείρισης Αποβλήτων 2022 :
α) Παραγωγή ΑΣΑ=781,9kg/κάτοικο,
β) Συλλογή Ανακυκλώσιμων= 85,1kg/κάτοικο,
γ) Ανάκτηση =84,7kg/κάτοικο,
δ) Ανάκτηση Συσκευασιών = 73,5kg/κάτοικο ,
ε) Δείκτης Περιβαλλοντικής Όχλησης =70,7τόνοι ΑΣΑ/km2,
στ) Δείκτης Ταφής = 697,1kg/κάτοικο
ζ) Παραγωγή ΑΣΑ (tn/εκατ. € ΑΕΠ)=42,1 tn/εκατ € ΑΕΠ.
Μερικά από τα οφέλη που προκύπτουν από κάθε τόνο ανάκτησης ανακυκλώσιμων υλικών:
- Εξοικονόμηση σε κόστη μεταφοράς σύμμεικτων αποβλήτων , τέλη εισόδου και ταφής σε ΧΥΤΑ Παλαίρου (περίπου 200€/τόνος), και περιβαλλοντικό φόρο 800€/τόνος για τις πλαστικές συσκευασίες που δεν θα ανακτηθούν (μετακύλιση σε δήμους το 2023).
- Δυνατότητα επιστροφής 50% του τέλους ταφής με τη μορφή χρηματοδότησης δράσεων κυκλικής οικονομίας από το Πράσινο Ταμείο, συν επιπλέον 40% εφόσον επιτυγχάνονται ψηλά ποσοστά ανακύκλωσης.
- Διεκδίκηση Επιδότησης ΕΕΑΑ έως 60€/τόνος για τις ανακτηθείσες ποσότητες αποβλήτων συσκευασίας. (73,5kg/κάτοικο>40kg/κάτοικο σε ΔΒΚ το 2022)
- Η δημοσίευση μηνιαίων στοιχείων της ανακύκλωσης συνεισφέρει στην αλλαγή κουλτούρας και στην επίτευξη ψηλών στόχων.
Ο καλά ενημερωμένος πολίτης πολύ πιθανότερο να αποτελέσει μέρος της λύσης.
Βώρος Θεόδωρος Οικονομολόγος Στατιστικός MSc
