Ανάσα για χιλιάδες φορολογούμενους, οι οποίοι λαμβάνουν με δικαστικές αποφάσεις αναδρομικά προηγούμενων ετών (μισθούς, συντάξεις κ.λπ.), αποτελεί η παρέμβαση του Συνήγορου του Πολίτη, για επιμερισμό των ποσών ανά έτος και όχι εν τω συνόλω, προκειμένου να υπάρχει δίκαιη φορολόγηση με βάση τους ισχύοντες φορολογικούς συντελεστές και γενικότερα το φορολογικό καθεστώς, κατά τα έτη στα οποία ανάγονται οι αναδρομικές αποδοχές.
Αφετηρία της απόφασης-παρέμβασης του Συνήγορου του Πολίτη αποτέλεσε περίπτωση υπαλλήλου υπουργείου που ζήτησε τη χορήγηση ενιαίας βεβαίωσης αναδρομικών αποδοχών για ποσό που της καταβλήθηκε μετά από δικαστική απόφαση, χωρίς επιμερισμό στα αντίστοιχα έτη. Η υπηρεσία απάντησε ότι η εκκαθάριση βασίστηκε στην απόφαση του δικαστηρίου, η οποία δεν διαχωρίζει το ποσό ανά έτος.
Από την πλευρά του, ο Συνήγορος του Πολίτη εξήγησε ότι σύμφωνα με τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος αλλά και οδηγίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), τα αναδρομικά ποσά πρέπει να επιμερίζονται ανά έτος για τη φορολογική χρήση.
Η Αρχή αναγνώρισε τις πρακτικές δυσχέρειες του επιμερισμού, αλλά τόνισε ότι η φορολόγηση του συνολικού ποσού σε ένα έτος οδηγεί σε αδικία. Τελικά, η οικονομική υπηρεσία προχώρησε στον επιμερισμό των ποσών, προτείνοντας να αναφέρονται αναλυτικά τα ποσά για κάθε έτος στις δικαστικές αποφάσεις.
Με λίγα λόγια, αναγνωρίστηκε η ανάγκη επιμερισμού των αναδρομικών αποδοχών ανά έτος για σωστή φορολόγηση -παρά τις… γραφειοκρατικές δυσχέρειες- και προτείνεται η αναλυτική (και όχι μόνο η συνολική) αναγραφή των ποσών στις δικαστικές αποφάσεις.
Τροποποιητικές δηλώσεις
Υπενθυμίζεται ότι οι φορολογούμενοι είναι υποχρεωμένοι να δηλώνουν τυχόν αναδρομικές αποδοχές έως τις 31 Δεκεμβρίου κάθε έτους.
Όσοι για παράδειγμα εισέπραξαν εντός του 2024 αναδρομικά από συντάξεις, μισθούς, αγροτικές ενισχύσεις και δικαστικές αποφάσεις, θα πρέπει να υποβάλλουν τροποποιητικές δηλώσεις έως το τέλος του 2025. Ο φόρος που θα βεβαιωθεί με νέο εκκαθαριστικό θα πρέπει να πληρωθεί εφάπαξ μέχρι την 31η Ιανουαρίου 2026.
Οι συνταξιούχοι, ωστόσο, έχουν τη δυνατότητα μετά από αίτηση που θα υποβάλουν στην ΑΑΔΕ να εξοφλήσουν τις οφειλές από τον φόρο εισοδήματος που θα προκύψει από τις τροποποιητικές δηλώσεις για τα αναδρομικά ποσά συντάξεων προηγούμενων ετών, σε έως 48 έντοκες μηνιαίες δόσεις, με βάση την πάγια ρύθμιση.
Οι φόροι που αναλογούν επί των αναδρομικών θα υπολογιστούν με βάση τις κλίμακες φόρου εισοδήματος και ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης που ίσχυαν σε κάθε έτος στο οποίο ανάγονται αφού αφαιρεθούν τυχόν φόροι εισοδήματος που παρακρατήθηκαν με συντελεστή 20% κατά την πληρωμή των αναδρομικών.
Τα αναδρομικά δηλώνονται με τροποποιητικές δηλώσεις οι οποίες θα πρέπει να υποβληθούν για κάθε έτος που αφορούν τα αναδρομικά τα οποία εισπράχθηκαν το 2024. Αυτό σημαίνει ότι για τα αναδρομικά ποσά συντάξεων που αφορούν για παράδειγμα το έτος 2022, οι φορολογούμενοι θα πρέπει να επιλέξουν ως έτος υποβολής της τροποποιητικής δήλωσης το έτος 2023.
Στη δήλωση αναδρομικών τα ποσά προσυμπληρώνονται στους αντίστοιχους κωδικούς και δεν υπάρχει η δυνατότητα οι φορολογούμενοι να συμπληρώσουν ή να τροποποιήσουν κάποιον άλλο κωδικό. Όσοι θέλουν να τροποποιήσουν άλλα στοιχεία της δήλωσης, θα πρέπει να υποβάλουν ξεχωριστή τροποποιητική φορολογική δήλωση.
Τα βήματα
Από το φορολογικό έτος 2015 και εφεξής, οι δηλώσεις αναδρομικών υποβάλλονται ηλεκτρονικά, επιλέγοντας το αντίστοιχο έτος υποβολής δήλωσης -π.χ. για το φορολογικό έτος 2017 θα επιλέξετε ως έτος υποβολής δήλωσης το έτος 2018. Στη συνέχεια, επιλέγετε Τροποποιητική δήλωση και Δήλωση Αναδρομικών Ε1.
Αφού εμφανιστούν οι κωδικοί συμπληρωμένοι με τα νέα ποσά, υποβάλλετε οριστικά τη δήλωση (εμπρόθεσμα μέχρι 31/12/2025). Τα αναδρομικά των προηγούμενων ετών θα δηλωθούν με τροποποιητική δήλωση στην αρμόδια υπηρεσία στα έτη που αφορούν.
Στη δήλωση αναδρομικών τα ποσά προσυμπληρώνονται στους αντίστοιχους κωδικούς και δεν υπάρχει η δυνατότητα να συμπληρώσει ή να τροποποιήσει ένας συνταξιούχος κάποιον άλλο κωδικό.
Για χειρόγραφη βεβαίωση αποδοχών που αφορά αναδρομικά ποσά μισθών, η επιλογή είναι ενεργή για όσους φορολογούμενους υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση για αναδρομικές αποδοχές από το φορολογικό έτος 2015 και εφεξής. Σε διαφορετική περίπτωση, υποβάλλεται στην αρμόδια υπηρεσία.
